Compagnie van Verre - Een consortium van A'damse kooplieden zond in 1593 Cornelis Houtman* naar Lissabon om inlichtingen in te winnen over de weg naar Indië en de handelspraktijken aldaar. In 1594 keerde hij met gunstige berichten terug en na een bespreking met ds Plancius* richtten negen kooplieden de "Compagnie van Verre" op met ƒ 390.000 kapitaal. In 1595 vertrok een door haar uitgeruste vloot van vier schepen onder Houtman. In aug. 1597 keerde hij met één schip en een handjevol scheepsvolk terug, met een lading van 245 zakken peper, 25 last noten en 30 balen foelie. Winst ƒ 87.000.
Dit was de eerste geslaagde onderneming op Indië, later door vele gevolgd, totdat in 1602 de "Vereenigde Oost-lndische Compagnie", onder druk van de regering, werd opgericht. De eerste landvoogd van de VOC was Pieter Both (1550-1615). In deze VOC, die uit acht Kamers bestond, was de A'damse Kamer de machtigste. Zij kreeg als zetel het Oost-lndisch Huis*.
LIT. J.J.M. Oostenbrink, Amsterdam als financieel centrum in de 17de en 18de eeuw, O.A. 1962, 226; P.J.A.N. Rietberger, De eerste landvoogd Pieter Both, 1987.
