Een woordcombinatie die de laatste tijd sterk opgang heeft gemaakt, is linkse wolk. In aanloop naar de verkiezingen van morgen kun je die wolk dagelijks voorbij horen en zien komen.
Een en ander begon met een interview met Mark Rutte in Het Parool. Op 13 maart 2021, kort voor de Tweede Kamerverkiezingen, reageerde Rutte op de vaststelling dat hij voor de vorming van een kabinet wellicht zou moeten aankloppen bij de PvdA en GroenLinks, met deze woorden:
‘Ik ga niet met een hele linkse wolk van partijen aan tafel. Ik zie D66 en GroenLinks nu overtoepen met klimaatplannetjes, maar dan zullen wij als VVD alert zijn. We gaan die klimaatafspraken op een realistische manier halen. En ik voorspel jullie dat van de tien miljoen banen in 2030, twee miljoen in die grote klimaattransitie zitten. Dus ik zie ook gewoon kansen.’
Een hele linkse wolk van partijen – het sloeg zo aan dat Het Parool er meteen een kop van maakte: ‘Ik ga niet met een hele linkse wolk aan tafel’.
Frame
Linkse wolk is dus een vondst van Mark Rutte. Althans, het zal afkomstig zijn van z’n campagneteam, zoiets verzin je niet ter plekke. Maar Rutte bracht het naar buiten en scoorde ermee. Het was natuurlijk bedoeld als een frame. Pas op, donkere linkse wolken verduisteren de heldere liberale VVD-hemel.
Wat doe je, als links blok, als je dergelijke beelden in de schoot krijgt geworpen? Precies, je omarmt ze. Je maakt er een geuzennaam van. Ja, wij dromen er op onze linkse wolk van om Nederland een beter en socialer land te maken. Sterker, daar hebben we concrete plannen voor. Kijk momenteel bijvoorbeeld op de afdeling ‘De Linkse Wolk’ op de PvdA-site. Waar die wolken – ze zijn er wit – een rode achtergrond hebben gekregen.
Op de website van GroenLinks heb ik dergelijke wolkenformaties niet gevonden, maar inmiddels kun je Jesse Klaver doorlopend horen spreken over de linkse wolk. Over de voordelen van samenwerking met de PvdA dus.
Hemelse woordspelingen
Een beeldspraak als linkse wolk vraagt om hemelse woordspelingen. Die zijn dan ook volop te vinden. Kop in De Telegraaf van een paar dagen geleden: ‘Gedonder in “linkse wolk” en VVD om campagne’. Zin uit een recent opiniestuk in NRC: ‘Linkse wolk? Laat het een donderwolk zijn.’ Uit een tweet: ‘Als de VVD zo bang is voor de “linkse wolk” dan moeten we dus links stemmen, en er een “linkse donderwolk” van maken.’ Nog een laatste voorbeeld, eveneens een tweet: ‘Ik hoop dat die “linkse wolk” waar Rutte en Schippers het over hebben uitgroeit tot een enorme donderwolk met linkse slagregens die de complete VVD en het CDA wegspoelen.’
Linkse wolk: de vraag is hoe effectief dit frame is. Het raakt in ieder geval iets dat vrijwel alle Nederlanders aan het hart gaat. En waar zij graag over praten. Het weer. Vol slagregens en donderwolken. Die in politiek Den Haag soms van links maar de afgelopen jaren vaker van rechts zijn komen aandrijven. Met alle gevolgen van dien.
