Whitworth, een uitstekend Engelsch werktuigkundige en kanongieter, geboren in den aanvang dezer eeuw te Lancashire, vestigde zich als fabrikant te Manchester en trad op als uitvinder van eene verbeterde schaafmachine en van andere werktuigen, die hij in 1851 op de groote tentoonstelling bragt. Toen de regéring na den Krimoorlog hare aandacht vestigde op eene verbetering der wapenen en prijzen uitloofde voor de beste kanonnen, trad Whitworth naast Armstrong op met stukken geschut, die eene groote werpkracht met zekerheid van treffen vereenigden. De kanonnen van Armstrong behaalden aanvankelijk den prijs, maar de hoogere voortreffelijkheid der kanonnen van Whitworth werd meer en meer erkend.
In Mei 1868 werd voorts zijn roem algemeen verbreid wegens zijne grootsche stichting tot bevordering der werktuigkunde in Engeland. Hij gaf hiertoe een geschenk van 100000 pond sterling en vertrouwde deze toe aan den Staatsraad voor kunst en wetenschap. De renten van dit kapitaal moeten verdeeld worden onder dertig studenten, die zich blijkens afgelegd examen onderscheiden op het gebied der werktuigkunde.
