Silenus, de zoon van Hermes (Mercurius) of van Pan en van eene nymf, volgens anderen de zoon der Aarde, was de opvoeder en later de medgezel van Dionysus (Bacchus), nam met dezen deel aan den oorlog tegen de Reuzen, doodde Encéladus, en maakte door het ongewoon gebulk van zijn ezel den vijand zoo verschrikt, dat hij de vlugt nam. De latere dichters stellen Silenus voor als een vrolijk oud man, wat kleiner dan middelmatig van grootte, gewoonlijk naakt en met een kaal hoofd. Hij is bekend met het verledene en met de toekomst en laat zich, wanneer hij beschonken of slapend door bloemenketens gekluisterd wordt, gemakkelijk overhalen om te zingen en de gebeurtenissen der toekomst te voorspellen.
De Silenen of oudere Satyrs onderscheiden zich van hem door hun woesten aard. De attributen van Silenus zijn een klimopkrans, een wijnzak en een thyrsusstaf en ook wel een panther.
