Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 14-08-2018

Rabbijnsche taal- en letterkunde

betekenis & definitie

Rabbijnsche taal- en letterkunde (De) of liever Nieuw-Hebreeuwsche taal en letterkunde omvat de Joodsche geschriften, welke na den tijd der vervaardiging van de boeken des Ouden Testaments werden opgesteld. Na den terugkeer der Israëlieten uit de Babylonische Ballingschap (536 vóór Chr.) verdween het Oud-Hebreeuwsch uit het onderling verkeer en hield alleen stand in de hoogere kringen, waar het in de 2de eeuw vóór Chr. door het Grieksch verdrongen werd, zoodat het alleen als schrijftaal en als de taal der godsdienst bleef bestaan. In het dagelijksch leven bezigde men doorgaans het Chaldeeuwsch, dat de Israëlieten zich in Babylon hadden eigen gemaakt. Langzamerhand ontwikkelde zich uit het Oud-Hebreeuwsch het Nieuw-Hebreeuwsch, dat door den vooruitgang der wetenschap met een nieuwen schat van woorden, ontleend aan het Chaldeeuwsch, Syrisch en Grieksch, verrijkt werd.

Die woorden erlangden een Semietischen vorm. Het eerste belangrijke boek, in die taal voorgesteld, is de „Misjna” (zie Talmud). Voorts werden daarin opgesteld sommige gedeelten van den Talmud, de Tosefta en de Midrasjin. Gedurende de middeneeuwen en ook later schreven Joodsche geleerden veelal in de Nieuw-Hebreeuwsche of Rabbijnsche taal, en deze mannen, die de wijsgeerige geschriften der Arabieren vertolkten, moesten eene nieuwe terminologie scheppen voor vele nieuwe denkbeelden. Toen voorts de wetenschap in Arabië begon te bloeijen, naderde de Nieuw-Hebreeuwsche taal weder tot de zuiverheid der Oud-Hebreeuwsche, hoewel zij deze ver overtrof in rijkdom van woorden en woordvormen.

Tot het beoefenen der Rabbijnsche taal wordt de spraakkunst van Geiger en vooral die van Luzzato aanbevolen. — De Rabbijnsche wijsbegeerte is een deel der Israëlitisch-godsdienstige bespiegeling, hoofdzakelijk aan den Talmud ontleend. Zij bloeide aanvankelijk te Babylon en had later hare scholen in Spanje en Portugal, waar zij in verbinding kwam met de Moorsche scholen. Zij is gedeeltelijk met de Kabbalistische leer vermaagschapt. Een der beroemdste Rabbijnsche wijsgeeren was Mozes Maïmonides.