Eigenlijk Thomas Aniëllo, een visscher van Amalfi, was de aanvoerder van den opstand, die in Julij 1647 uitbarstte tegen den Spaanschen Onderkoning te Napels. Het juk, waaronder de bevolking reeds lang gebogen ging, was in Januarij 1647 onverdragelijk geworden door zijn maatregel om ook op het ooft belasting te leggen, en er ontstond onder de lagere volksklasse eene dreigende gisting. Masaniëllo was daarenboven verbitterd door eene hardvochtige behandeling, welke zijne vrouw had ondergaan. Met eenige gelijkgestemde makkers besloot hij wraak te nemen, en een oploop bij de belastinggebouwen gaf op den 7den Julij 1647 aanleiding tot eene groote volksbeweging.
Masniëllo verdreef de belastinggaarders, vernielde de belastinggebouwen en maakte den Onderkoning zoo bevreesd, dat deze zich bereid betoonde tot eene schikking. Intusschen waren de lagere volksklassen meester van de stad. Paleizen werden verwoest, tegenstanders gedood, en Masaniëllo hield het gezag in handen. Hij sloot den 13den Julij in de kerk del Carmine eene overeenkomst met den Onderkoning, waardoor alle belastingen van den laatsten tijd werden afgeschaft. Door den waan zijner grootheid bedwelmd, gaf Masaniëllo zich nu aan allerlei buitensporigheden over, en reeds den 16den Julij bezweek hij voor het staal zijner makkers als offer van dezelfde volkswoede, die hij had weten op te wekken. Auber heeft die stof bewerkt in zijne, opera: „La muette de Portici”, welke o. a. in 1830 de hartstogt des volks te Brussel in beweging bragt.
