Wielerwoordenboek

Fons Leroy en Wim van Rooy (2010)

Gepubliceerd op 27-03-2017

Mont Ventoux

betekenis & definitie

Mont Ventoux: ofschoon er cols zijn die steiler, taaier en vreesachtiger zijn dan deze kale berg van 1909 meter, is hij toch het embleem van het mythische in de wielersport. Wie 'Vintur', de naam van de god van de bergtop, niet beklommen heeft, is geen renner. Deze puist in de Vaucluse is vanuit Malaucene en Bedoin 21 kilometer lang en heeft een stijgingspercentage van 7,6 procent.

Een Provencaals gezegde luidt: 'Hij die de Ventoux beklimt, is niet gek. Hij die er terugkeert wel.' Volgens de semioticus Roland Barthes was deze massieve berg een God van het Kwaad waaraan geofferd moet worden. De Mont Ventoux is naar believen invulbaar en vergroot zo het raadsel. Ondertussen heeft deze berg, die door de veertiende-eeuwse dichter Petrarca te voet beklommen werd, er een zusje bij gekregen, de Montagne de Lure. Deze col van de Haute Provence is vanaf Saint-Etienne- les-Orgues 18 kilometer lang en heeft een stijgingspercentage van 6,13 procent, met bovenop een gelijkaardig station als op de Ventoux. Hij werd in 2009 beklommen in Parijs- Nice. De Provencaalse dichter Mistral sprak van de Montagno de Louro. Ook op de dichtkunst en het proza heeft deze berg grote indruk gemaakt: Jan Kal schreef er een sonnet bij en de Vlaamse schrijver Jos Vandeloo, zelf wielergek, publiceerde de roman De beklimming van de Mont Ventoux (1990), in wezen een oer-Vlaams en dus streuveliaans epos. Deze magische berg die verbonden is met talloze wielerherinneringen, zowel van professionals als recreanten, vormt ook het enig onderwerp van twee mooie Franse wielerboeken: Les grands heures du Tour de France au Ventoux van Bernard Mondon (1994) en Le Ventoux. Sommet de la Folie van Patrick Fillion (2009), om bij weg te dromen. Op 1,3 kilometer van de top van deze killer, staat in het kale berglandschap het gedenkteken (memoriaal) voor Tom Simpson, die op 13 juli 1967 als gevolg van een coctail van warmte, uitputting en onder meer amfetamines van zijn fiets viel en later overleed. In 1955, twaalf jaar voor Simpson, viel de Fransman Jean Mallejac bewusteloos van zijn fiets op de flanken van de Ventoux. De arts stelde vast dat hij gedopeerd was. Hij vocht urenlang in een ziekenhuis voor zijn leven maar haalde het.