Schroef - voortstuwingsmiddel voor mechanisch aangedreven vaartuigen. Voor de voortstuwing van motorvaartuigen worden 2-, 3-, 4-, 5- en 7-bladige schroeven toegepast.
Belangrijke maten van een schroef zijn de diameter en de spoed. De spoed is de afstand die de schroef theoretisch aflegt bij één omwenteling. In werkelijkheid is deze afgelegde afstand kleiner, daar de schroef het water ook wegdrukt. Het verschil tussen de spoed en de werkelijk afgelegde afstand noemt men de slip. Hoe zwaarder de vaaromstandigheden diep geladen, golven en wind tegen des te groter is de slip.
Men onderscheidt linkse en rechtse schroeven. Een rechtse schroef draait, van achteren naar voren kijkend, vooruitvarend met de wijzers van de klok mee. Een linkse schroef precies andersom. Bij beide schroeven heeft, zowel bij achteruitals vooruitslaan, het onderste schroefblad meer ‘houvast’ in het water dan het bovenste. Daardoor gaat de schroef enigszins rollen, als een wiel over de bodem; hierdoor wordt het achterschip zijdelings verzet.
Dit merkt men vooral bij achteruitslaan. Bij een rechtse schroef wil dan het achterschip naar BB; bij een linkse schroef naar SB. Vooruit varend heeft de draaiende schroef niet alleen een stuwende werking, maar ook een sturende werking. Bij een grote, langzaam draaiende schroef van een langzame boot is deze sturende werking meer te merken dan bij een snel draaiende schroef van een buitenboordmotor.
Schroef met verstelbare spoed, wordt vooral toegepast op zeiljachten. De bladen van de schroef zijn door de stuurman met een hendel te verstellen. Door het omkeren van de bladen vaart men achteruit. Staat er veel wind, of worden enkele boten gesleept dan kan men de spoed aanpassen aan de vaaromstandigheden.
Als er gezeild wordt, kan men de schroef in de zgn. vaanstand zetten. Het water stroomt langs de in vaarrichting gedraaide bladen en de schroef heeft zeer weinig weerstand. Er zijn ook samenklapbare schroeven in de handel. De bladen kunnen geheel samengeklapt worden zodat er een gestroomlijnd geheel ontstaat.
Heeft een jacht twee schroeven, dan spreekt men van dubbelschroever.
