Een monoloog is een alleenspraak, zoals die in toneelstukken van een bepaald karakter voorkomt. De monoloog dient dan, om de drijfveren van de handelende personen duidelijk te maken en om hun gemoedsbewegingen te verklaren.
In ’t moderne dagelijks-leven-toneel komen monologen niet meer voor.
Monoloog heet ook ’n stuk, bestemd om door één persoon te worden voorgedragen.