Gepubliceerd op 16-11-2020

Wijnlijster

betekenis & definitie

Volksnaam voor de Kramsvogel [B&TS] en/of voor de "bruinrode of rosse lijster" [vD 1904/70] waarmee mogelijk de Merel is bedoeld (B&TS noemen de drentse volksnaam Rosse Liester voor (alleen het vrouwtje van) de Merel). WVD noemt de naam voor de Koperwiek van slechts één plaats: Zomergem (OVl).

Men moet ws. vergelijken met de D volksnaam Weindrossel voor de "Koperwiek, rosse lijster en/of wijnlijster" [Van Beckum 1952]. Men zou dan geneigd zijn het element wijnte verklaren als een verwijzing naar de kleur van de diverse soorten Lijsters, die hier in het spel zijn. Maar er is ook de E volksnaam Wine Thrush voor de Koperwiek [Jackson 1968], en deze naam nu kan niet los gezien worden van andere E volksnamen voor de Koperwiek als: Wind-thrush, Whinthrush, Whindle, Windle, Winnard en Wheenard, welke ws. verklaard moeten worden als 'wenende (=een dun langgerekt piepend geluid makende) Lijster' (<E to whine, vgl. D wimmern, vgl. ook de etymologisch verwanten E to whinny en N hinniken). De onderbouwing van de N naam als klanknabootsend is echter nog niet rond. Het lijkt echter wel duidelijk dat het element wijnop een geheel andere manier ontstaan is in de volksnamen rond Wijntapper, waar het primaire element het klanknabootsende 'tapper' is geweest en dit woorddeel secundair de gedachte aan 'wijn' heeft opgeroepen (maar in feite staat het woord wijn daar voor 'weiland' (meer sub Wientapper)).