Gepubliceerd op 16-11-2020

Heegdeknippertien

betekenis & definitie

Volksnaam in Oosten West-Stellingwerf (z.o.-Friesland) en Drenthe voor Grasmus en/of Braamsluiper [ViF 1979; ZiK 1962; B&TS 1995]. De naam wordt ook gespeld Heedeknippertien, Heedknippertien en Heêdeknippertien.

B&TS 1995 (p.203) 'vertalen' 'Heideknappertje', maar dit is niet juist: beide soorten komen weinig (Grasmus) of niet (Braamsluiper) op de hei voor. Smit 1996 geeft voor Dwingelo e.o. heegde 'heg' en "de heegde knippen" 'de heg knippen, de heg snoeien'. De vogelnaam moet dus vertaald worden met ‘heggenknippertje', duidend op 1. het voorkomen in heggen en 2. het maken van een geluid alsof men de heg knipt. Deze twee dingen passen heel goed op de Braamsluiper (vgl. sub Molenaartje en Klappermanneke). Omdat Braamsluiper en Grasmus zo op elkaar lijken, is het goed voorstelbaar dat de naam ook op de Grasmus werd toegepast, maar voor deze is de naam minder geslaagd.ETYMOLOGIE drents heegde: oost-mnl heghe; mnd hege; zie heg(ge) sub Heggenmus. Opmerkelijk is dat in dit drentse woord een d verschijnt. Hetzelfde gebeurt in Ehedge 'haag, heg'.