Hoofdstad van het fransche dept. Pas-de-Calais en van het arr. (zie volgend artikel), voorheen van het voormalig Artois, aan de monding van de Crinchon in de Scarpe, en aan de spoorlijnen Amiens-Arras-Calais, Arras-Etaples (100 km.), Arras-Doullens (36 km.), en Parijs-Tourcoing, en 192 km. noordelijk van Parijs.
A. is de zetel van een bisschop, heeft een rechtbank van eersten aanleg, een doofstommeninstituut en 26.500 inw.; veel handel en fabriekswezen.Arras bestaat uit drie gedeelten; de bovenstad, die de plaats beslaat van het oude Nemetacum. de hoofdstad van den Gallischen volksstam der Atrebaten, de middenstad, en de benedenstad ; in 407 werd de stad door de Wandalen verwoest; door den h. Waasthersteld. werd zij in 880 door de Noormannen andermaal verwoest, nogmaals herbouwd, door den prins van Oranje in 1578 ingenomen, door de franschen in 1640, en ten slotte in 1659 voor goed met Frankrijk vereenigd. Tijdens de groote revolutie verloor zij vele kerken, o.a. ook haar oude kathedraal, gewijd aan Sint-Waast, en een der fraaiste bouwwerken in den gothischen stijl in noordelijk Frankrijk. De tegenwoordige kathedraal is de oude église abbatiale van Sint-Waast; de Sint-Nikolaas is ruim van kunstschatten voorzien. Het stadhuis (zie illustr.) is een der weinig overgebleven merkwaardige bouwwerken, waaraan zij eens rijk was. De stad onderging in den loop der tijden verscheidene merkwaardige belegeringen: de eerste had plaats in 1414, toen de Armagnacs haar den hertog van Bourgogne ontrukten; de tweede geschiedde in 1479 door Lodewijk XI, die haar innam en haar den naam gaf van Franchise.
In 1640 viel zij in handen der Spanjaarden waarop Richelieu haar liet belegeren; na negen dagen gaf zij zich over. In 1654, gedurende de Fronde, behaalde Turenne hier schitterenden krijgsroem, evenals Condé, ter gelegenheid dat laatstgenoemde haar met een leger italianen, Vlamingen, Spanjaarden en ontevreden franschen belegerde en zeer in het nauw bracht, waarop Turenne haar ontzette. Verder kwamen te Arras een drietal belangrijke vredesverdragen tot stand; het eerste op 4 Sept. 1414, tusschen Jan-zonder-Vrees en den hertog van Guyenne ; het tweede, op 21 Sept. 1435 dat ten doel had een einde te maken aan den oorlog tusschen Frankrijk en Engeland, was in zijn gevolgen het meest belangrijke.
Het derde verdrag van Arras, geteekend 23 Dec. 1482, regelde de geschillen tusschen Zuid-Nederland en Frankrijk; het had tot hoofdartikel, dat Margaretha, de tweejarige dochter van aartshertog Maximiliaan, later den dauphin Karel, zoon van Lodewijk XI van Frankrijk zou huwen en aan het fransche hof zou worden opgevoed; voorts werden de graafschappen Artois en Bourgondië, en de heerlijkheden Macon, Auxerre, Bar aan de Seine en Noyers reeds staande het congres bij wijze yan bruidschat aan Lodewijk afgestaan. De bepalingen van dit verdrag kwamen nimmer tot uitvoering; de dauphin, later Karel VIII, huwde hertogin Anna van Bretagne in plaats van de dochter van aartshertog Maximiliaan; het verdrag werd nietig verklaard door dat van Senlis, 1493.
