Van aalmoes tot zwijntjesjager

Dr. E. Schröder (1980)

Gepubliceerd op 10-04-2020

Staal

betekenis & definitie

Een staal is het patroon, het model, dat bij het maken van iets wordt nagevolgd. Het is hetzelfde woord als het Franse étalon dat: ijkmaat betekent.

Inhet bijzonder was in de lakenindustrie van vroeger een staal: een lap laken van een bepaalde kleur, waarnaar de ververs het laken moesten verven. De beëdigde ambtenaar of gezworene, die belast was met het onderzoek of de kleur van het laken met die van het staal overeenstemde en die het waarmerk (staallood) aan het goedgekeurde laken hechtte, heette staalmeester. Colleges van staalmeesters zijn in de zeventiende eeuw herhaaldelijk geschilderd.Van: patroon ging staal ook betekenen: monster. Het Latijnse monstrare is: tonen. Vandaar wordt het: voorbeeld, treffende bijzonderheid. Men zegt: ik kan u allerlei staaltjes geven van zijn moed.