Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 06-11-2024

EXOGEEN

betekenis & definitie

(Fr.: exogène; Du.: exogen; Eng.: exogenic), term gebruikt voor de geologische processen die, in tegenstelling met de endogene (zie Endogeen) hun oorsprong vinden op of dichtbij het aardoppervlak.

Meer algemeen karakteriseert de termook de gesteenten, ertsen of landvormen, ontstaan door deze processen. Exogene processen omvatten de werking van de atmosfeer, biosfeer en de hydrosfeer (met oppervlaktewater, grondwater en ijs) op de aardkorst. De voornaamste krachtbron ervan is de zon die de watercyclus (met de zwaartekracht) op gang brengt, de atmosfeer doet bewegen, en de energie levert voor de organische wereld. Bij deze processen kan men dikwijls een afbrekende en opbouwende werking onderscheiden. Gletsjers en rivieren bijv. werken eerst afbrekend (zie Erosie) en vormen na vervoer nieuwe sedimentgesteenten door afzetting van het vervoerde materiaal. In sommige domeinen gaan exogene processen geleidelijk over in endogene. Voorts zie Ertsgenese.

< >