Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 23-12-2024

COMPOUNDMOTOR

betekenis & definitie

(Fr.: moteur compound, moteur à excitation composée; Du.: Doppelschlussmotor; Eng.: compound motor), een gelijkstroommotor die om de polen twee bekrachtigingswikkelingen heeft: één aangesloten op de netspanning en dus parallel staat aan de wikkeling op de rotor (het anker), en een andere in serie geschakeld met de ankerwikkeling. Het magnetische veld in de luchtspleet tussen de stator en de rotor wordt daardoor zowel afhankelijk van de spanning aan de klemmen als van de (belasting)stroom in de ankerwikkeling.

Doorgaans zijn de beide wikkelingen zodanig geschakeld, dat de stromen daarin het magnetische circuit van de machine in dezelfde zin magnetiseren, wanneer de machine als motor werkt; de koppeltoerenkromme loopt daardoor steiler dan die van een shuntmotor. Keert de stroom in de ankerwikkeling en daarmee ook in de bekrachtigingswikkeling die daarmee in serie staat, van richting om, wat onder meer het geval is als de machine als generator gaat werken, dan werken de beide wikkelingen om de polen elkaar tegen zodat het magnetische veld in de luchtspleet wordt ‘weggeblazen’. Om dit te voorkomen wordt bij de overgang op generatorisch bedrijf de wikkeling die in serie staat met het anker kortgesloten. Voorts zie Gelijkstroommachine.

< >