Spreekwoorden 'stof'

Kort van stof zijn

Snel zijn besluit nemen en daarnaar handelen
Niet veel woorden gebruiken, in weinig woorden maar met klem zijn wensen kenbaar maken. Het beeld zal inderdaad wel aan de textiel zijn ontleend

Lang van stof zijn

Alles op een zeer langdradige manier vertellen

veel stof doen opwaaien

het bericht deed veel stof opwaaien: er werd door veel mensen over dit bericht gepraat en men vond het allemaal een verschrikkelijk naar en akelig bericht.

Tot stof weergekeerd zijn

Wordt gezegd van iemand die gestorven is. De uitdrukking is. ontleend aan Gen. 8 : 19, waar staat: ‘In het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, totdat gij tot de aarde wederkeert, dewijl gij (Adam) daaruit genomen zijt; want gij zijt stof en tot stof zult gij wederkeren’. Hierbij overheerst de gedachte, dat de mens letterlijk uit ‘stof’ is geformeerd. Vgl. Gen. 2:7: ‘En de Here God had de mens geformeerd uit het stof der aarde en in zijn neusgaten geblazen de adem des levens; alzo werd de mens tot een levende ziel’, en vele andere dergelijke passages

Eigen lof, ijdel stof

Men moet zichzelf niet prijzen
Ook: Eigen lof stinkt

Een zoen is maar stof

Niet ieder meisje is ervan gediend om gekust te worden

Stof tot spreken hebben (geven)

‘Stof’ staat hier voor: aanleiding of onderwerp

Heel wat stof doen opjagen

Gezegd wanneer een zaak die aanvankelijk van weinig belang scheen, plotseling wijdverbreide belangstelling heeft. Het beeld zal wel ontleend zijn aan de hard door het stof op de weg voorbijjagende wagen, veel stofwolken achterlatende

Wij zijn stof en as

Deze zegswijze is o.m. ontleend aan Job 30 : 19 (‘Hij heeft mij in het slijk geworpen en ik ben gelijk geworden aan stof en as’). Gen. 18 : 27, Sir. 10 : 9, 17 • 31’

Uit stof (of: vlees) geboren zijn

Vergankelijk zijn

Ergens het stof van zijn voeten schudden

Ontleend aan verschillende plaatsen uit de bijbel. Zo o.a. Matth. 10 : 14, waar staat: ‘En. zo iemand u niet zal ontvangen, noch uw woorden horen, uitgaande uit dat huis of uit die stad, schudt het stof uwer voeten af’. De bedoeling isuiteraard: er schoon genoeg van hebben, de zaak niet waard vinden dat men er nog veel moeite voor doet, het is aan ondankbaren besteed

Voor iemand in het stof kruipen

Iemand op de meest kruiperige, slaafse wijze zijn onderdanigheid betuigen

Stoffel kennen

(Z. N.) Slim zijn

Dat heeft veel stof doen opwaaien

Daar is veel over te doen geweest

Voor iemand door het stof kruipen

Zich zeer onderdanig gedragen

Iemand stof in de ogen smijten

Iemand om de tuin leiden, hem foppen

Ergens op stoffen

‘Stoffen’ staat hier voor: stoeven, en staat tot ‘stuiven’, als snoeven tot snuiven. Het heeft dezelfde betekenis als: opsnijden, pochen e.d. De bedoeling zal uiteraard zijn, dat iemand veel stof opjaagt. Vgl. voorts: Wat stuift het hier (gezegd als iemand onwaarschijnlijke dingen vertelt)

Het stoffelijk overschot

Gezegd van een lijk. Alleen de materie blijft bij het overlijden over

Hij heeft zich het stof van de voeten geschud

Hij is vertrokken omdat hij niet welkom was

Grove stoffen met zijde naaien

Waarde volle dingen aan onwaardigen geven