Stadhuiswoorden gebruiken
Deftige woorden gebruiken, zich in termen uitdrukken die boven het begrip van de gemiddelde man uit gaanZeemanschap gebruiken
Van een schipper (hier: zeeman) wordt steeds grote bedrevenheid vereist. Hij heeft met zoveel factoren rekening te houden (wind, getij, stroming, ondiepten, takelage e.d.) dat tijdens de vaart zijn ge...Lees meer
Het galgemaal gebruiken
De laatste maaltijd ergens gebruikenGeen bril gebruiken
of: Zonder bril zienGeen bril gebruiken
Niet al te precies kijkenDikke woorden gebruiken
In sommige dialecten (o.a. Gronings) heeft ‘dik’ nog steeds de betekenis van: groot. ‘Een dik kwartier’, een groot (ruim genomen) kwartier. Betekent dus hetzelfde als: grote woorden gebruikenGrote woorden gebruiken
Woorden bezigen, waarvan men de draagwijdte niet kentMooie woorden gebruiken
Een zaak mooier voorspiegelen dan ze in werkelijkheid isEen krachtterm gebruiken
Onder krachttermen worden veelal gewone of bastaardvloeken verstaan, die men bezigt omdat gewone woorden te kort schieten of omdat men door drift niet meer weet wat men zegt(Geen) lapmiddelen gebruiken
(Geen) halve maatregelen nemen. Eigenlijk: een stuk herstellen door er een lap op te zetten, met de kans dat het spoedig weer bij de lap af scheurt. (Vgl.: geen nieuwe lap op een oud kleed zetten). Be...Lees meer
Iets als kapstok gebruiken
Iets als aanknopingspunt gebruikenIemand voor pispaal gebruiken
Voor iedereen de pispaal zijnIemand voor pispaal gebruiken
Deze ‘pispaal’ is vermoedelijk weer een variatie op de bekende ‘wrijfpaal’, d.i. een paal, midden in een weiland geplaatst, waaraan het vee zich kan wrijven en schuren. Ook deze uitdrukking bedoelt: i...Lees meer
Iets voor vijgeblad gebruiken
Ontleend aan Gen. 3:7, waar Adam en Eva nadat ze zich aan overtreding hadden schuldig gemaakt - hun naaktheid met vijgebladeren maskeerden. Overdrachtelijk voor: een uitvlucht zoeken om zijn kwaad te ...Lees meer
Iemand voor wrijfpaal gebruiken
Soms gemeenzamer: iemand voor pispaal gebruiken. De wrijfpaal is een paal, midden in een weiland geplaatst, waaraan het vee zich kan wrijven of schuren. Niet alleen dat iedere koe zich eraan schuurt, ...Lees meer
Zijn hersens (leren) gebruiken
Nadenken; eerst denken - dan handelen ? bewust handelenDe kanselarij-stijl gebruiken
De bij de kanselarijen gebruikelijke stijl: officiële, ambtelijke stijl. In ongunstige zin opgevat en dan als benaming voor een met uitheemse, verouderde woorden en termen (bastaardwoorden) en formule...Lees meer
Iets als een handvatsel gebruiken
Iets gebruiken als een middel, als een punt van uitgang, een grond voor beschuldiging, enzEen commissie als kapstok gebruiken
‘Commissie’, van Lat.: committere, overdragen, opdragen, overgeven, aanvertrouwen. Enige personen van overheidswege, door een vergadering enz. met een bepaalde taak belast. Soms samengesteld met de mi...Lees meer
Iets als een dekmantel gebruiken
Deze zegswijze houdt verband met de uitdrukking: iets met de mantel der liefde bedekken (zie 5672). Vgl. Erasmus, Lof der Zotheid: ‘Daarom noemen wij, als zij iets dergelijks hebben uitgehaald, al is ...Lees meer
