Fruitbomen en -struiken krijgen traditioneel een rol toebedeeld in de boomgaard of moestuin. We vergeten daarbij vaak dat heel wat van die fruitsoorten de basis hebben gevormd van de bloesembomen en -struiken die tegenwoordig veel van onze tuinen sieren.
Denk alleen maar aan al die sierkersen en sierappels die populair als tuinplant zijn vanwege hun uitbundige bloei. Soms dragen ze ook nog - al dan niet eetbare vruchten, maar die bloesemsoorten zijn vooral geselecteerd op bloemkleur en bloemvorm.Die overdadigheid qua bloei hebben veel originele fruitsoorten vaak niet en daarin ligt direct ook hun schoonheid. Ze bloeien ook rijk, maar veel ingetogener en daardoor zeker niet minder mooi. Fruitsoorten zoals appel, peer en kers zijn prachtige solitairbomen die schitterend bloeien en als toegift ook nog heerlijke vruchten dragen. Maar ze hebben voor veel tuinliefhebbers ook het imago van ingewikkeld snoeien en een teleurstellende vruchtdracht.
Als je alle fruitsoorten beter bekijkt, zie je een groep planten die een enorme variatie aan groeivormen vertoont waardoor de meest uiteenlopende toepassingen in tuinen mogelijk zijn. Er zijn bijvoorbeeld soorten die als klimplant kunnen worden gebruikt. Met name de kiwi en de druif zijn uitstekend geschikt als klimmer tegen een muur, pergola of andere leiconstructie. Dat geldt in zekere mate ook voor de braam en de framboos.
De hazelaar is een prachtige losse, grote struikvorm die in de achtergrond van de tuin of in een schaduwrijk deel een fantastische sierstruik is. Hetzelfde kan gezegd worden van de verschillende bessenstruiken, alleen zijn die kleiner van afmeting en hebben ze meer zon nodig. Blauwe bessen hebben ook een struikvorm, maar hebben ook zeer specifieke wensen ten aanzien van de grond, die beslist zuur moet zijn.
Het aanbod aan decoratieve bomen bij de fruitsoorten is zeer ruim. De walnoot wordt het grootst en kan dan ook alleen in grote tuinen worden geplant. Maar appels, peren, kersen, pruimen, abrikozen, perziken en amandelbomen zijn door hun beperkte (of beperkt te houden) groottes ook geschikt als boom voor een kleine tuin. Perenbomen zijn door hun opgaande groeiwijze ook heel goed te gebruiken als leiboom om bijvoorbeeld in een achtertuin het zicht op de achterburen weg te nemen.
Maar een aantal van deze bomen kan ook als lage leivorm in een tuin worden gebruikt. Vooral de abrikoos, perzik en peer zijn daarvoor geschikt. Die soorten worden van oudsher al als leiplant tegen oude tuinmuren gebruikt.
Regelmatige snoei is nodig, maar zie dat niet als een belemmering. Juist door hun specifieke snoei krijgen de fruitsoorten op den duur hun prachtige uiterlijk, want bomen en struiken worden wat knoestiger en leisoorten krijgen na verloop van tijd bijna een gestileerde vorm.
FRUIT