Signalement van sprekende zegswijzen

A. Houwelink ten Cate (1977)

Gepubliceerd op 14-10-2020

alle gekheid op een stokje

betekenis & definitie

Om aan een schertsend gesprek een einde te maken zegt men wel: alle gekheid op een stokje, waarop dan meestal een aansporing tot ernst zal volgen. De verklaring voor deze zegswijze moeten we zoeken bij de nar die in middeleeuwen en renaissance aan alle hoven zijn vaste (en bevoorrechte) plaats had.

Het kostuum van de nar kennen we niet alleen van prenten en schilderijen, we zien het ook elk jaar in de carnavalstijd terug. De nar draagt van oudsher een bont pak met puntige lapellen, met op het hoofd de narrekap met belletjes of een zotskap met ezelsoren en schellen. In de hand droeg de nar - en daarop stoelt de uitdrukking als teken van zelfspot een zotskolf met narrekop; dat is het ‘stokje’ waar alle gekheid spreekwoordelijk op thuishoort!