De Nederlandse Opstand of Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) tegen het Spaanse gezag leidde tot het ontstaan van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. De Republiek werd gevormd door zeven noordelijke gewesten.
De zuidelijke gewesten bleven trouw aan de Spaanse koning. De deling van de Nederlanden leidde ook tot een godsdienstige scheiding. Het Zuiden bleef katholiek. In de Republiek werd de gereformeerde godsdienst de officiële. Andere godsdienstige overtuigingen werden getolereerd.
