Het Job Demands-Resources model is een veelgebruikt model om de relaties tussen werkkenmerken en werkuitkomsten te bestuderen. Het model veronderstelt dat hoge taakeisen (job demands) leiden tot stressreacties en ongezondheid (het uitputtingsproces), terwijl het beschikken over veel energiebronnen (job resources) leidt tot hogere motivatie en productiviteit (het motivationele proces).
Volgens het JD-R model heeft iedere beroepsgroep specifieke kenmerkende aspecten, globaal in te delen in twee categorieën. De taakeisen worden gedefinieerd als ‘’de fysieke, psychologische, sociale of organisatorische aspecten van het werk die voortdurend fysieke en/of psychologische (cognitieve en emotionele) inspanning vereisen, en die daardoor samengaan met bepaalde fysiologische en/of psychologische kosten’’. Voorbeelden van taakeisen zijn onder andere werkdruk en emotioneel veeleisende klanten.
De andere categorie wordt gevormd door de energiebronnen. Energiebronnen worden gedefinieerd als ‘’de fysieke, psychologische, sociale of organisatorische aspecten van het werk die: (1) functioneel zijn voor het bereiken van werkgerelateerde doelen; (2) taakeisen en de daarmee samenhangende fysiologische en psychologische kosten verminderen; (3) persoonlijke groei en ontwikkeling stimuleren’’. Voorbeelden van deze energiebronnen zijn autonomie, sociale steun van collega’s, een sterke band met de leidinggevende en een goed salaris. Energiebronnen kunnen leiden tot bevlogenheid. Dit leidt volgens het JD-R model tot positieve uitkomsten voor zowel de werknemer als de werkgever. Dit wordt ook wel het motivationele proces genoemd.
Door langdurige en te hoge taakeisen zoals werkdruk, fysieke belasting of een rolconflict, wordt het uitputtingsproces in gang gezet. Om aan de werkeisen te kunnen voldoen en het juiste niveau van werk te behouden, worden energiebronnen gebruikt. Als dit te lang duurt en een werknemer kan niet voldoende herstellen, dan raken de energiebronnen uitgeput en kunnen er stressreacties optreden (bij langdurig zelfs kans op burn-out). Deze gevolgen zorgen voor negatieve uitkomsten voor zowel de werknemer als de werkgever.
Het uitputtingsproces en het motivationeel proces kunnen elkaar wederzijds beïnvloeden.
