Gepubliceerd op 08-01-2020

Maiánthemum | Maiánthemum bifólium: Dalkruid

betekenis & definitie

De geslachtsnaam wordt ook wel geschreven als Majanthemum. Dit maianthemum beduidt meibloem, vanwege de bloeitijd, en is afgeleid van Maius: mei, en anthemos: bloem.

Het Dalkruid is nauw verwant aan het Lelietje-van-dalen (Convallária majális) en groeit, evenals dit bekende plantje, op schaduwrijke plaatsen. De naam Dalkruid slaat eveneens op de groeiplaats: een vallei of dal; zie hiervoor verder bij Convallaria.

De naam Meiblad geeft geen moeilijkheden, gezien de uitleg van de naam Maianthemum. De voorliefde te groeien op belommerde plekken deed de naam Schaduwbloempje ontstaan.

Waarschijnlijk is deze naam overgenomen van de Duitse volksnaam Schattenblume. De naam Tweebladig dalkruid wijst, evenals de Latijnse soortnaam bifolium, op het bezit van slechts twee blaadjes bi: twee, en folium: blad.

In tegenspraak hiermede, zou men menen, is de volksnaam Eenblad. Wat is namelijk het geval? In de periode voordat zij gaat bloeien heeft zich slechts één blad ontwikkeld, later vormt zich met de bloeistengel het tweede blad.

In 1532 komen we bij O. Brunfels reeds de naam Einblatt tegen.

Dodonaeus noemt haar Eenbladt en voegt hier aan toe: ‘nae den Hoochduytschen Einbladt/ in Latijn Unifolium oft Monaphyllon.’ De naam Wilde lelietjes, in Twente aan het plantje gegeven, is misschien te verklaren uit het feit dat het vroeger was ondergebracht in het geslacht Convallaria (Lelietje-van-dalen).

Het Dalkruid is in tegenstelling tot het Lelietje-van-dalen, nooit in tuinen of hoven aangekweekt en dus ging men ter onderscheiding spreken van Wilde lelietjes.

De wetenschappelijke naam was indertijd Convallaria bifolia, een naam die door Linnaeus aan de plant gegeven was. Dat men met dit plantje, botanisch gesproken, geen raad wist, blijkt wel uit de verscheidene geslachten waartoe dit kruid geacht werd te behoren; we noemen in willekeurige volgorde: Smilacina, Bifolium, Evallaris, Kiophila, Unifolium en Styrandra.

Thans is het door F. W.

Schmidt (1763-96) definitief in het geslacht Maianthemum ondergebracht. Al of niet vermengd met andere kruiden werd het vroeger aangeprezen bij diverse kwalen en ziekten.