levensplan

betekenis & definitie

Term uit de individuaal-psychologie van Alfred Adler (1870-1937). De geldingsdrang neemt hij elk kind een strikt persoonlijke vorm aan, afhankelijk van zijn eigen levensomstandigheden. Deze persoonlijke vorm waarin de geldingsdrang zich manifesteert, wordt gevonden in het eigen levensplan dat het kind ontwerpt. Tot ongeveer het vijfde of zesde levensjaar is dit levensplan gemakkelijk door nieuwe indrukken en ervaringen te beïnvloeden, daarna is het echter veel moeilijker om te veranderen. Wel doet men steeds nieuwe indrukken op, maar deze nieuwe ervaringen worden volgens Adler zo door het individu verwerkt als met zijn levensplan overeenkomt (schema congruent). Alles wordt dan zo opgevat dat het past in het beeld dat het individu zich van zijn positie in de wereld en zijn verwachtingen van de toekomst gemaakt heeft. Dit levensplan, in de kinderjaren geïnternaliseerd en daarna 'vergeten', dat wil zeggen onbewust geworden, is bepalend voor het latere gedrag van de persoon.