1. Het niet gecensureerd verband leggen tussen woorden, dingen en concepten.
2. Begrip uit de psychoanalyse. De vrije associatie (vrijuit spreken) door een cliënt heeft tot doel inzicht te krijgen in dieperliggende motieven en ervaringen uit de jeugd. De cliënt moet zo veel mogelijk zonder nadenken en censureren, zeggen wat hem te binnen schiet bij het horen van een naam of een begrip. Het is dan aan de psychoanalyticus om daarin een patroon of verklaring te ontdekken die de cliënt verder helpt in het verloop van de therapie. De vrije associatie is door Sigmund Freud bedacht omdat hij niet tevreden was over het effect van hypnose en de kundigheid miste om iemand onder hypnose te brengen. Het nut van vrije associatie bij psychotherapie is nooit wetenschappelijk aangetoond.
