‘Haatzaaien’ (‘hatespeech’ of ‘haatspraak’) is de meer populaire term voor wat juridisch wordt geformuleerd als het ‘aanzetten tot haat’.
In de Nederlandse strafwet is het aanzetten tot haat strafbaar gesteld in artikel 137d, lid 1 van het Wetboek van Strafrecht. De tekst luidt als volgt: ‘Hij die in het openbaar, mondeling of bij geschrift of afbeelding, aanzet tot haat tegen of discriminatie van mensen of gewelddadig optreden tegen persoon of goed van mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun geslacht, hun hetero of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie’.
Dat betekent dat jegens bepaalde groepen mensen (groepen geïdentificeerd op grond van (i) ras, (ii) godsdienst of levensovertuiging, (iii) geslacht, (iv) hetero of homoseksualiteit, (v) handicap een speciale bescherming krijgen binnen de rechtsorde wanneer het gaat om: (a) aanzetten tot haat, (b) aanzetten tot discriminatie, (c) aanzetten tot gewelddadig optreden.
Nauwelijks discussie bestaat over het laatste: het aanzetten tot gewelddadig optreden. De oproep ‘Vermoord persoon X’ wordt dan niet beschermd door de vrijheid van meningsuiting. Maar of het verstandig is om ook (a) en (b) als beperkingen op de vrijheid van meningsuiting in het rechtssysteem te hanteren, daarover bestaat veel verschil van mening.
