o., baggerslib afkomstig uit de havens.
(e) De expansie van de havens en de grotere diepgang van de zeeschepen hebben tot gevolg dat het baggerwerk, dat noodzakelijk is om de toegankelijkheid van de havens te waarborgen, sterk is toegenomen. In b.v. de Rotterdamse havens en
de daarmee in verbinding staande waterwegen moet jaarlijks ca. 23 mln. m3 baggerslib worden afgevoerd. Een vijfde deel van dit slib wordt aangevoerd door de sterk verontreinigde rivieren Rijn en Maas, de rest komt met de getijdenbeweging uit zee. De vervuilingsgraad van het slib dat uit de havens wordt gebaggerd, neemt daardoor van oost naar west af. Het rivierslib is sterk verontreinigd met zware metalen, minerale olie en moeilijk afbreekbare organische verbindingen. De berging van deze hoeveelheden havenslib vormt een bron van toenemende zorg. In de eerste helft van de 20e eeuw werd het havenslib voornamelijk gebruikt voor het opspuiten van bouw- en industrieterreinen en voor de aanleg van plantsoenen.
Tegenwoordig wordt het voor een deel ook buitengaats in zee gestort. Het storten van slib in zee leidt tot een verhoging van het slibgehalte van de kustwateren; dit gaat gepaard met een toename in het zeewater met de aan het slib gebonden verontreinigingen. De milieuhygiënische bezwaren tegen het storten van slib op land zijn: de mogelijke vervuiling van het grondwater en de schadelijke invloed op de kwaliteit en gezondheid van plant, dier en mens. De gevaren van de besmetting van plantaardige produkten met zware metalen en andere verontreinigingen zijn niet denkbeeldig: Bepaalde land- en tuinbouwgewassen zijn in staat relatief grote hoeveelheden metalen in zich op te hopen. Van de in het slib aanwezige metalen wordt vooral het giftige cadmium opgehoopt in produkten als bladgroenten, granen en enkele veevoedergewassen. Slechts een beperkt aantal land- en tuinbouwgewassen kunnen verantwoord op havenslib worden geteeld.
Een verhoogd risico vormen de volkstuinen op havenslib, omdat de volkstuinders veelal al hun groenten en aardappelen hiervan betrekken. De door de Wereldgezondheidsorganisatie toelaatbaar geachte hoeveelheid cadmium in het voedsel kan dan gemakkelijk worden overschreden. Veeteelt op havenslib biedt wél mogelijkheden. De bodemsamenstelling en vervuiling lijken nl. sterk op die in de uiterwaarden, waar het grazende rundvee geen nadelige gevolgen ondervindt en geen ophoping van zware metalen in de dierlijke produkten kon worden vastgesteld. Schapenteelt op havenslib biedt echter risico’s in verband met de hoge kopergehalten van grond en gewas, waar het schaap zeer gevoelig voor is. Ook moet rekening worden gehouden met het voorkomen van andere verontreinigingen, zoals giftige residuen van chemische industrieën in het havengebied; deze worden gemakkelijk opgenomen in de gewassen en kunnen de dierlijke produkten (vlees, melk) besmetten.
Omdat de huidige bergingsmogelijkheden uitgeput raken of niet langer aanvaardbaar zijn, wordt naar alternatieven gezocht, zoals het opvullen van grind- en zandgaten en van diepe deltameren, en de constructie van een schiereiland voor de kust (van Oostvoorne in de Noordzee) waarop de baggerspecie van 20-25 jaar zou kunnen worden geborgen.
