(République d’Haïti), republiek op het westelijk deel van het eiland Hispaniola, begrensd door de Atlantische Oceaan, de Caribische Zee, de Passage du Vent (Windward Passage) en de Dominicaanse Republiek; 27750 km2, 5,1 mln. inw. Hoofdstad: Port-au-Prince.
ECONOMIE
Van de beroepsbevolking werkt bijna 65 % in de landbouw. In tegenstelling tot andere Midden- en Zuidamerikaanse landen is er op het platteland sprake van vrijwel uitsluitend kleingrondbezit. 90 % van alle landbouwbedrijfjes is kleiner dan 2 ha. Te zamen beslaan zij 62 % van de cultuuroppervlakte. Het belangrijkste gewas was in 1982 suikerriet (3 mln. t). Daarnaast produceert de landbouw bananen (210 000 t) en koffie (28 000 t). Dit laatste gewas is het belangrijkste exportartikel (39 %). De mijnbouw levert het tweede exportartikel, nl. bauxiet, waarvan 560 000 t wordt geproduceerd en dat 10 % van de export uitmaakt. Het land behoort tot de armste van de wereld.
Ca. een kwart van het Haitiaanse staatsbudget wordt gedekt door economische hulp vanuit de VS (in 1984: $ 43,5 mln.).
POLITIEK
In mrt.-april 1981 richtte president J.C.Duvalier zich tegen de ‘dinosaures’ en ‘crocodiles’, de harde clan van zijn moeder. Maman Simone, die uit het presidentieel paleis verwijderd werd. Door zijn vrouw Michèle Bennett, met wie hij in mei 1980 gehuwd was, tot eerste dame van het land te proclameren, zocht hij steun bij de mulattenburgerij rond zijn schoonvader, de rijke zakenman Ernest Bennett. Voor de repressie deed Duvalier een beroep op het leger, vooral op de in de VS getrainde ‘léopards’. Door zijn toenadering tot de VS moest hij in sept. 1981 hun eisen aanvaarden inzake wederopneming van uitgewezen vluchtelingen en patrouillering door een Amerikaans schip voor de Haitiaanse kust. Een poging tot invasie door opposanten op het Ile de la Tortue in jan. 1982 mislukte.
De leider van de Parti chrétien-démocrate d’Haïti, Sylvio Claude, dook na herhaalde arrestaties en folteringen onder. De katholieke hiërarchie, die zich tot dan toe inschikkelijk had getoond, begon ook kritiek uit te oefenen en tijdens zijn bezoek op 9.3.1983 riep paus Johannes Paulus II op tot sociale rechtvaardigheid.
In 1983 werd een nieuwe grondwet van kracht die van officiële zijde werd aangeprezen als de ‘weg naar een gecontroleerde liberalisering'. In febr. 1984 vonden parlementsverkiezingen plaats. Alle 59 zetels vielen toe aan de regerende CONAJEC-partij. De oppositionele christen-democraten boycotten de verkiezingen nadat hun voorzitter Sylvio Claude opnieuw gearresteerd was. In de hoofdstad bracht slechts 30,5 % van de stemgerechtigden zijn stem uit. In mei 1984 kwam het in enkele steden tot hongeroproeren. Als gevolg daarvan werd de samenstelling van de regering ingrijpend gewijzigd.
LITT. D.Nicholls, From Dessalines to Duvalier: race, colour and national independence in Haiti (1979).
