Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek (1985)

Gepubliceerd op 09-03-2021

Grensoverschrijdende luchtverontreiniging

betekenis & definitie

Luchtverontreiniging van over de landsgrenzen. Luchtverontreiniging kan, afhankelijk van de verblijftijd in de atmosfeer, over afstanden van tientallen tot vele honderden kilometers getransporteerd worden.

De verblijftijd in de atmosfeer verschilt sterk voor de verschillende verontreinigende componenten en wordt bepaald door de verwijdering aan het aardoppervlak, de verwijdering uit de lucht door neerslag en door chemische omzettingen. De verblijftijd in de atmosfeer (per definitie het tijdsverloop tot aan de afname tot 37 % van de oorspronkelijke concentratie) wordt voor zwaveldioxide geschat op 10-24 uur en voor stikstofoxiden op 1—2 dagen. Deeltjesvormige verontreinigingen zoals sulfaat- en nitraataërosolen hebben verblijftijden van verscheidene dagen. Voor de Europese landen betekent dit dat de uitgeworpen verontreiniging in belangrijke mate naar andere landen wordt afgevoerd.Een van de bekendste effecten van het transport over grote afstanden is de verzuring van meren in Noorwegen en Zweden ten gevolge van de zwaveldioxide-emissies in de grotere industriële brongebieden in Noordwest-Europa. Het zwaveldioxide, dat vooral door hoge schoorstenen wordt uitgeworpen, wordt tijdens het transport geoxideerd tot zwavelzuur (H2S04), dat door natte depositie (zie zure regen) in het oppervlaktewater wordt gebracht; de verhoogde zuurgraad heeft een nadelige invloed op o.a. de visstand en de houtproduktie.

Ter beperking van grensoverschrijdende luchtverontreiniging werd in 1979 in het kader van de ECE (Economie Commission for Europe) een internationaal verdrag gesloten. Het verdrag bevat een alinea waarin staat, dat gepoogd moet worden de luchtverontreiniging te beperken en zoveel mogelijk te verminderen. Daarnaast zijn bepalingen opgenomen om te komen tot wetenschappelijk onderzoek en informatie-uitwisseling.