Compressibiliteit, vermindering van de eenheid van volume eener stof, gedeeld door de drukvermeerdering, die deze volumevermindering teweegbrengt. Voor de vaste lichamen is de c. zeer gering. Hiervoor wordt de c. ook wel de coëfficiënt van kubieke samendrukbaarheid genoemd. Veranderen tengevolge der samendrukking de lineaire afmetingen in reden van 1 tot 1— a, waarin a eene kleine grootheid is, dan verandert het volume in reden van 1 tot 1—3a.
Zie SAMENDRUKKING, ELASTICITEITSCOËFFICIËNT. — Ook voor vloeistoffen is de c. klein, en wel des te kleiner, naarmate de oppervlaktespanning grooter is. — Bij gassen is de c. groot. Voor de ideale gassen is ze zeer eenvoudig te berekenen en is ze gelijk aan de reciproke waarde van den druk, voorzien van het negatieve teeken. Voor gassen, die niet aan de eenvoudige wetten der ideale gassen voldoen, kan de c. met behulp van de wet van v. d. Waals worden berekend. Ze kan dan zoowel kleiner als grooter zijn dan de c. van ideale gassen. — Over het algemeen gaat de samendrukking der lichamen met warmteontwikkeling gepaard, dus met verhooging van temperatuur, als de warmte niet wordt afgevoerd. Aangezien bij temperatuursverhooging de lichamen zich uitzetten, is het gevolg, dat de c. zonder afgifte van warmte aan de omgeving (adiabatische c.) in het algemeen kleiner is dan de c. bij constante temperatuur (isothermische c.). Onder c. zonder meer wordt gewoonlijk de isothermische c. verstaan.
