Anacletus II was 1130—1138 tegenpaus van Innocentius II. Zijn naam was Petrus Pierleoni; hij stamde uit eene onder paus Gregorius VII rijk en machtig geworden Joodsche familie, studeerde te Parijs, trad in de orde der Cluniacensers en werd op verzoek van zijn vader door Paus Paschalis II naar Rome teruggeroepen en c.a. 1116 tot kardinaal gecreëerd. Zeer begeerig naar de pauselijke kroon, gelukte het hem 14 Febr. 1130 zich te doen verkiezen, maar vóór hij op wettige wijze de pauselijke stoel kon beklimmen, vereenigden negen kardinalen der minderheid zich in de keuze van Innocentius II. Anacletus wist door omkooping, waartoe hij de schatten der kerk misbruikte, de Romeinen voor zich te winnen, zoodat Innocentius uit Rome moest vluchten en zich naar Frankrijk begaf.
Keizer Lotharius koos partij tegen Anacletus, die buiten Rome geen steun vond en door de concilies te Pisa en te Rheims werd geëxcommuniceerd. In 1133 keerde Innocentius naar Rome terug, vestigde zich in het Lateraan, terwijl Anacletus in het Vaticaan resideerde. Na jarenlangen strijd kwam eindelijk aan het schisma een einde, toen Anacletus, van al zijne aanhangers verlaten, 25 Januari 1138 stierf.
Zie: Mühlbaeher, Die streitige Papstwahl des Jahres 1130. Innsbruck 1876.
