o., leer volgens welke zowel in de menselijke kennis als in de ontmoeting van de waarden alles betrekkelijk is.
Volgens het relativisme is alles gebonden aan de omstandigheden waarin de mensen leven, zoals het tijdperk, het land, het klimaat, de maatschappelijke klasse waartoe zij behoren enz. Men kan verschillende vormen van relativisme onderscheiden: kentheoretisch relativisme (er is geen absolute waarheid), ethisch relativisme (er zijn geen absolute normen, goed en kwaad zijn betrekkelijk), esthetisch relativisme (mooi en lelijk zijn betrekkelijk). Het relativisme werd voor het eerst ontwikkeld in de oudheid door de Griekse sofisten. Hun extreme relativisme werd bestreden door o.a. Sokrates en Platoon. In de middeleeuwen was het relativisme begrijpelijkerwijs zwak, maar in het moderne denken is het toch weer zeer verbreid, in het bijzonder het ethische en het esthetische relativisme.
Sinds de opkomst van de relativiteitstheorie verstaat men onder relativisme ook dikwijls alleen maar de relativiteit van bepaalde natuurkundige grootheden en wetten, d.w.z. hun afhankelijk zijn van bepaalde omstandigheden. Zo zijn volgens dit beperkte relativisme ruimte en tijd relatief, dit in tegenstelling tot de klassieke opvatting van een absolute ruimte en tijd. [dr.P.J.Zwart]
LITT. E.Westermarck, Ethical relativity (1932); E. D’Abro, The évolution of scientific thought from Newton to Einstein (1950); D.H.Monro, Empiricism and ethics (1967); J.Ladd, Ethical relativism (1973).
