m. (-s), instrument waarmee de globale straling wordt gemeten.
Onder globale straling wordt de hoeveelheid straling verstaan welke per eenheid van tijd op een horizontaal oppervlak wordt opgevangen. De op een horizontaal oppervlak vallende straling bestaat uit twee componenten: de directe zonnestraling en de diffuse hemelstraling. Beide te zamen vormen de globale straling. Een bekend type pyranometer is b.v. het type van Moll-Gorczynski, waarbij het meetelement uit een horizontaal geplaatste gezwarte thermozuil bestaat, waarvan de helft der lassen aan de straling is blootgesteld en de andere helft thermisch met het huis van het instrument is verbonden. Men meet de thermosroom, ontstaan door het verschil in temperatuur tussen de beide series lassen; deze stroom die een maat is voor de globale straling, wordt door een galvanometer geleid en direct afgelezen of geregistreerd. De pyranometer is gecombineerd met de registrerende galvanometer in één instrument of ingericht voor registrering op afstand.
De zuil is beschermd tegen de wind. Zie pyrheliometer.
