Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

parallellisatie

betekenis & definitie

v., het naast elkaar stellen van bepaalde objecten.

In de bedrijfseconomie spreekt men van parallellisatie wanneer de produktie van verschillende goederen, die tevoren elk door een specifieke categorie van bedrijven werden geproduceerd, in één bedrijf wordt samengevoegd. De term wordt ook gebruikt om aan te duiden dat een bestaande structuur van het maatschappelijk voortbrengingsproces in bedoeld opzicht afwijkt van een elders gebruikelijke of althans theoretisch denkbare situatie, dus zonder historische implicatie. In de voorstellingswijze van de bedrijfskolom wordt het verschijnsel uitgebeeld door het samenvoegen van verwante, oorspronkelijk gescheiden geledingen. Uitgaande van twee bedrijfskolommen, b.v. die van schapenteelt, wolspinnerij, wolweverij, fabricage van wollen kleding, detailhandel in wollen kleding en de vergelijkbare voor katoen, de samenvoeging van de voorlaatste stadia tot kledingfabricage en van de laatste stadia tot detailhandel in kleding. Vooral de detailhandel vertoont veel parallellisatie, zoals de rookartikelenwinkel (sigaren, sigaretten en pijpen zijn afkomstig uit verschillende bedrijfskolommen, nog afgezien van vele artikelen zoals tijdschriften, pocketboeken, snoep), de supermarkt, het warenhuis. Men spreekt ook wel van branchevervaging.

Zeer illustratief zijn ook de gevallen van seizoenparallellisatie, zoals de fabrieken die ’szomers tuinparasols en in de overige jaargetijden paraplu’s vervaardigen. De voornaamste reden voor parallellisatie is het streven naar een zo volledig mogelijke aanwending van de beschikbare capaciteit der aanwezige produktiemiddelen en arbeidskrachten. Daartegenover wordt veelal aangevoerd dat een bedrijf met uiteenlopende produkten minder goed aan de specifieke eisen van zijn diverse afnemerscategorieën kan voldoen. Het tegenovergestelde verschijnsel is dan ook specialisatie. Het ene is niet recenter dan het andere; beide komen in een zelfde volkshuishouding naast elkaar voor en in de historie van menige bedrijfstak blijken zij elkaar af te wisselen.

LITT. I.G.L.M.Willems, Ondernemingen, bedrijfsleven en maatschappij (1977).