Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

Nederlandse Scholen

betekenis & definitie

(ook: Bourgondische Scholen), verzamelnaam voor een groot aantal componisten die van ca.1430-1540 in de Europese muziekcultuur de toon aangaven. Zij waren afkomstig uit de Bourgondische landen.

De meesten behoorden tot het zuidelijke Franstalige gedeelte. Velen verbleven minstens enkele jaren aan het Franse hof of aan een van de vele Italiaanse hoven. Gewoonlijk worden drie groepen of scholen onderscheiden. De belangrijkste vertegenwoordiger van de Eerste Ned. School was G.Dufay (♱ 1474). Tot de Tweede Ned.School behoorden o.a.

J.Ockeghem (♱ 1495) en J.Obrecht (♱ 1505), die vooral in hun missen de stijl van Dufay uitwerkten en deze door een verder ontwikkeld contrapunt verrijkten. Tot de Derde School behoort Josquin des Prez (♱1521), die, behalve missen, meer dan de vorigen, motetten schreef. Josquin des Prez oefende reeds tijdens zijn leven, maar vooral later, grote invloed uit op de 16eeeuwse componisten. Dezen hielden zich ook bezig met de uitbreiding van het aantal stemmen (in de 15e eeuw meestal drie of vier, in de 16e eeuw vijf of meer), het Franse chanson en het Italiaanse madrigaal. Tot deze componisten behoren P.de la Rue, N.Gombert, J J.Clemens non Papa, A.Willaert, H.Isaac, O.di Lasso en P.de Monte.

Na 1540 werd de leiding in het Europese muziekleven overgenomen door Italiaanse meesters, onder wie G. P.da Palestrina. kerkmuziek.

LITT. H.C.Wolff, Die Musik der alten Niederländer (1956).