Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

Marcel, Gabriel

betekenis & definitie

Frans filosoof en toneelschrijver, *7 december 1899 te Parijs, ♱8 oktober 1973 te Parijs; van joodse afkomst. Reeds vroeg hield Marcel zich bezig met de problemen van leven en dood.

In 1929 ging hij tot het rooms-katholicisme over, wat een blijvend stempel op zijn filosoferen gedrukt heeft. Kenmerkend voor zijn existentieel christelijk denken is de overgang van het onmiddellijk bewustzijn via de abstractie naar het vrije aanvaarden van de werkelijkheid, d.w.z. het zich persoonlijk in vertrouwen overgeven aan de realiteit ofwel het geloven. Filosofie kon voor hem slechts zijn een levende ontmoeting met de werkelijkheid. Het objectiveringsproces, dat de mens als ding manipuleert, ervoer hij als een constante dreiging van de menselijke waardigheid. Diep in de mens leeft het verlangen naar het zijn. Het zijnsmysterie ervaart hij door de tegenwoordigheid van en voor anderen (heteronomie). Het belang van Marcels filosofie is gelegen in de benadering van de mens als een uniek wezen dat onvervangbaar is en begiftigd met het vermogen om te hopen. Werken: filosofie: Journal métaphysique (1927), Être et avoir (1935), Du refus à l’invocation (1940), Homo viator (1945), Le mystère de l’être (2 dln. 1951), Les hommes contre l’humain (1951), Le déclin de la sagesse (1954), L’homme problématique (1955), Présence et immortalité (1959), La dignité humaine (1964), Paix sur la terre (1965), Entretiens, Ricoeur et Marcel (1968), En chemin, vers quel éveil? (1971), Coleridge et Schelling (1971), Mein philos. Testament (in: Akten des XIV Intern. Kongresses für Philosophie, VI, 1971); toneel: L’iconoclaste (1923), Un homme de Dieu (1925), L’horizon (1928), Le monde cassé (1933), Le chemin de Crête (1936), La soif (1938), Vers un autre royaume (1949), Rome n’est plus dans Rome (1951), Mon temps n’est pas le vôtre (1955).LITT. P.Ricoeur, G.Marcel et K.Jaspers (1947); J. Chenu, Le théâtre de G.Marcel et sa signification métaphysique (1948); R.Troisfontaines, De l’existence à l’être (2 dln. 1953); T.van Ewijk, G.Marcel (1963); J.H.Nota, G.Marcel (1965); D.van Sonsbeek, Het Zijn als mysterie in de ervaring en het denken van G.Marcel (1966); C.Pax, An existential approach to God (1972).

< >