koning van ZOELOELAND (1872–83), *ca. l820, †8.2.1884 Natal; zoon van het hoofd Panda. Ketsjwayo reorganiseerde zijn leger naar strak model.
In 1878 stelde het Engelse gouvernement hem de eis zijn leger op voet van vrede te brengen en vergoeding te geven voor de schade die door hem was aangericht. In 1879 rukte een Engels leger Zoeloeland binnen. Na eerst zware verliezen geleden te hebben (bij Isandhlwana en Rorkes Drift), behaalden de Engelsen een overwinning bij Oeloendi (1879), die het einde betekende van de militaire macht van de Zoeloes. Ketsjwayo werd gevangen genomen en naar Engeland gebracht, maar kreeg in 1882 een deel van zijn land terug, waaruit hij door zijn vijanden in 1883 werd verjaagd.