Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-06-2020

internationaal strafrecht

betekenis & definitie

een term die in verschillende betekenissen wordt gebruikt.

1. De regeling inzake de draagwijdte van de nationale strafwet, d.w.z. de vraag in hoeverre deze toepasselijk is op feiten die in het buitenland plaatsvinden. Zon regeling wordt gewoonlijk getroffen door de nationale wetgever. In Nederland vindt men de regeling in artt. 2—8 WStr. In Nederland en België geldt als grondslag het territorialiteitsbeginsel, dat de plaats waar het feit zich heeft afgespeeld, als beslissend acht voor de toepasselijkheid van de strafwet; maar hoofdstuk II van de voorafgaande titel van het Belg. WSv. (artt. 6—14 van de wet van 17.4.1878) regelt de gevallen waar in bepaalde buiten het grondgebied van het rijk gepleegde misdrijven toch in België kunnen worden vervolgd, m.n. wanneer het misdrijf door een Belg werd gepleegd, en op voorwaarde dat het ook strafbaar is gesteld in het land waar het werd gepleegd.
2. De regeling van wederzijdse hulpverlening tussen staten op het gebied van strafrechtelijke vervolging en berechting: internationale rechtshulp. Deze hulpverlening kan plaatsvinden in de vorm van b.v. →uitlevering van verdachte of veroordeelde personen, overdracht van berechting aan de staat waar de verdachte woonachtig is, en het af nemen van getuigenverhoor ten behoeve van berechting in een ander land.
3. Nationale strafbaarstelling, waartoe een staat verplicht of bevoegd is krachtens bepalingen van →internationaal recht (b.v. strafbaarstelling van vrouwenhandel).
4. De kwalificatie door het internationale recht van een bepaalde gedraging als een misdrijf jegens de internationale gemeenschap: internationaal misdrijf, eventueel met een internationale strafbedreiging. In deze zin noemt men het internationale strafrecht ook wel supranationaal of universeel strafrecht. Daarbij zijn de grenzen tussen de 3e en de 4e betekenis niet scherp en vloeit het een in het ander over: b.v. bij zeeroof, luchtpiraterij, overtredingen van de regels van oorlogvoering.

Een aparte vraag die bij het internationale strafrecht in de 3e en 4e betekenis opkomt, is wie in de internationale gemeenschap als dader van misdrijven aansprakelijk kan worden gesteld: alleen individuen of ook staten. Eveneens een apart probleem is de vraag naar het al dan niet bestaan van een internationaal georganiseerde repressie van internationale misdrijven. Sommigen spreken slechts van internationaal strafrecht, indien ook internationale strafrechtspraak aanwezig is. Na de Tweede Wereldoorlog bestond zo’n rechtspraak in Neurenberg en Tokio, hoewel in gebrekkige vorm.

LITT. G.O.W.Müller en E.M.Wise (red.), Intern, crim. law (1965); O.Triffterer, Dogmatische Unters. zur Entw. des materiellen Völkerstrafrechts seit Nürnberg (1966); S.Glaser, Droit int. pénal conventionnel (1970); C.Lombois, Droit pénal intern. (1971); D.Oehler, Intern. Strafrecht (1973); M.C.Bassiouni en V.P.Nanda (red.), A treatise in int. crim. law (1973).

< >