Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-06-2020

herme

betekenis & definitie

[→Gr.], v./m. (-n), oorspronkelijk een primitief beeld van de Griekse god Hermes, bestaande uit een vierkante pijler, voorzien van een kop en mannelijke geslachtsorganen (opgericht) en met twee rechthoekige uitsteeksels waar de armen zouden moeten zijn (voor het ophangen van versiering).

(e) De hermen stonden veelvuldig langs wegen (Hermes Aguieus). Beroemd was de Hermes Propylaios van →Alkamenes (laatste kwart van de 5e eeuw v.C.) die voor de poort van de Akropolis te Athene stond. Deze was archaïserend en bepaalde ook voor later het type van de herme: steeds is Hermes hier waardig voorgesteld met baard en lang haar. De vernieling te Athene in 415 v.C. van een aantal hermen was aanleiding tot de verbanning van →Alkibiades. In de Romeinse tijd werd de herme veelal voorzien van portretkoppen, gekopieerd naar bekende beelden. Ook bustes en halve figuren komen dan als herme voor.

Zij werden veelal in tuinen opgesteld, ook als pijlers van balustraden. →Boëthos. LITT. R.Lullies, Die Typen der griech. Herme (1931).