o., het voorkomen van functionerende mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen bij hetzelfde individu.
(e) Hermafroditisme is een normaal verschijnsel bij vele planten en (lagere) dieren, maar bij de hogere dieren en de mens wordt het slechts als een ontwikkelingsstoornis aangetroffen. De laatste zijn normaliter van gescheiden geslacht (gonochorist). Vindt men hermafroditisme, dan kan de ene geslachtsklier een zaadbal, de andere een eierstok zijn, of het zijn mengvormen, waarin beide weefselsoorten naast elkaar voorkomen. De uitwendige geslachtsorganen kunnen daarbij öf mannelijk öf vrouwelijk zijn. Wanneer de uitwendige geslachtskenmerken niet in overeenstemming zijn met de geslachtsklieren, spreekt men van pseudo-hermafroditisme. Deze berust op een stoornis in het hormonenevenwicht bij het embryo, waarbij de bijnier een rol zou spelen.
Bij lagere dieren komt hermafroditisme veelvuldig voor, b.v. bij een groot deel van de parasitisch levende en bij vele vastzittende dieren. Een hermafrodiet zou zichzelf kunnen bevruchten (autogamie), maar dit gebeurt zeer zelden. In verreweg de meeste gevallen vindt wederzijdse bevruchting tussen twee individuen plaats. Zelfbevruchting wordt meestal uitgesloten doordat de mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen bij hetzelfde individu niet tegelijkertijd rijp zijn, zodat b.v. een hermafrodiet, wiens mannelijke geslachtsorganen rijp zijn, moet paren met een andere, wiens vrouwelijke geslachtsorganen geheel ontwikkeld zijn.
Bij planten is hermafroditisme de term voor tweeslachtigheid: b.v. een hermafrodiete bloem brengt zowel stuifmeel als eicellen voort..
