Finnsage, met de Ulstersage de belangrijkste sagencyclus van het oude Ierland. Hoofdpersoon is Fi(o)nn mac Umhaill (onjuist: mac Cumhaill).
Naast Fi(o)nn staan zijn zoon Oisin en zijn kleinzoon Oscar, en met hen de fian of fiana, d.i. scharen van krijgslieden. De sage schijnt in oorsprong Zuidiers te zijn; de helden staan in dienst van Cormac mac Airt van Connaught, opperkoning van Ierland (3e eeuw). Toch geven de historische bronnen over die tijd generlei aanknopingspunt en de meeste verhalen uit de Finncyclus zijn gevormd in aansluiting op de Ulstersage of (in de toevoegingen) op gebeurtenissen uit de Noormannentijd. De kern van de Finnsage is stellig ouder. Zij schijnt te bestaan in een strijd tussen enkele onvrije stammen in Ierland, die door Finn en zijn tegenstander Goll worden vertegenwoordigd. Dat verklaart dan tevens, waarom de Finnsage aanvankelijk bij de Ulstersage werd achtergesteld. De oudste teksten van de Finnsage zijn uit de 9e en 10e eeuw en dus jonger dan de oudste getuigenissen over de Ulstersage.Tot haar grootste bloei kwam de Finnsage pas na de 10e eeuw, en zij heeft zich tot in de 19e eeuw weten te handhaven (ook dit in tegenstelling tot de veel vroeger verdwenen Ulstersage). Hoe oud het verband van de Finnsage met de Ulstercyclus is, is niet uit te maken. Het karakter van de Finncyclus wijkt af van dat van de Ulstercyclus en vertoont een jonger cultuurstadium. De zeden zijn minder grof. In tegenstelling tot de traditionele prozavorm van de Ierse epiek bestaan er (poëtische) Finnballaden. Een daarvan komt al voor in een 12e-eeuws handschrift, maar de meeste zijn jonger.
In de 17e eeuw werden er 68 verzameld door twee Ierse franciscanen: Duanaire Finn (Liedboek van Finn). Uitgave: Irish Texts Society, 7, 28, 43 (1908—53; met Eng. vert.).
