m. (executeurs-testamentair), uitvoerder van uiterste wilsbeschikking, (in België) testamentuitvoerder.
De positie van executeur-testamentair is in Nederland (artt. 1052-1069 BW) en België (artt. 1025 vlg. BW) op dezelfde wijze geregeld. De benoeming kan geschieden bij testament en bij codicil. Zijn er meerdere benoemd, dan kan hun taak door de testateur verdeeld zijn; ook kan bepaald worden dat de één pas optreedt bij ontstentenis van de ander; ontbreekt een bijzondere bepaling, dan zijn zij alleen gezamenlijk bevoegd. Niemand is verplicht de taak van executeur-testamentair op zich te nemen, maar na aanvaarding is men verplicht haar tot het einde te volbrengen. Deze taak bestaat in het zorg dragen voor de nakoming van de uiterste wilsbeschikkingen.
Alleen de executeur-testamentair met het recht van bezit van de nalatenschap is daar echt toe in staat; dit recht moet hem door de testateur worden toegekend. Het bezit kan zich, wanneer de legitimaris zich er tegen verzet, niet uitstrekken over de legitieme portie. De erfgenamen kunnen het bezit doen ophouden door hem in staat te stellen tot de afgifte of de betaling der zuivere en onvoorwaardelijke legaten en van het successierecht.
De executeur-testamentair met bezit vertegenwoordigt binnen de grenzen van zijn bevoegdheid de erfgenamen. Hij is bevoegd de tot de nalatenschap behorende vorderingen in te stellen; hij is verplicht de legaten te voldoen. Hij heeft de bevoegdheid om, wanneer dit nodig is voor de uitkering van de legaten of de betaling van successierecht, de roerende goederen en een of meer onroerende goederen te verkopen; deze laatste alleen met toestemming van de erfgenamen of de rechtbank. De bevoegdheden van de executeur-testamentair kunnen door de testateur worden uitgebreid; meestal wordt hij tevens benoemd tot beredderaar van de nalatenschap en verzorger van de begrafenis of lijkbezorging. Bij de beëindiging van het bezit is hij rekening en verantwoording schuldig aan de erfgenamen. Is door de erflater de beloning van de executeur-testamentair niet geregeld, dan voorziet de wet daarin.
