(522—486 v.C.); zoon van Hystaspes. Dareios stootte met behulp van zes hoge edellieden de usurpator Gaumata, de magiër, van de troon (Smerdis).
Hij kreeg toen zelf de koninklijke macht, die hem als telg van de Achaimeniden toekwam, te meer daar hij gehuwd was met Atossa, de dochter van koning Kyros II. Hij betoonde zich een voorbeeldig bestuurder, verving de gebruikelijke geschenken door regelmatige belastingen en verdeelde zijn rijk buiten het stamland Persis in 22 satrapieën (districten). Dareios voerde een algemene rijksmunt (dareikos) in en organiseerde een goed functionerend net van wegen en koeriersdiensten. In religieus opzicht was Dareios zeer tolerant: de joden mochten hun tempel herbouwen en in Egypte werd de apiscultus bevorderd. Dareios was een overtuigd belijder van het mazdeïsme, de door Zoroaster, zijn oudere tijdgenoot, verkondigde leer. Een poging om de rijke Skythische graangebieden te veroveren, mislukte (514 v.C.).
Onder Dareios vond ook de opstand van de KleinaDar es Salaam. plaats, die aanleiding werd tot de veldtocht tegen Griekenland (Perzische Oorlogen). De voornaamste bron voor Dareios’ regering is de uitvoerige inscriptie die hij er zelf (in een rotswand bij Bisoetoen) aan liet wijden. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Xerxes I.
Litt. A.T.Olmstead, History of the Persian empire (1948); W.Brandenstein, Handbuch des Altpersischen (1964).
