Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-08-2021

Creool

betekenis & definitie

[Port. crioulo criar, opvoeden, in de betekenis van: in huis geboren of opgevoed, in tegenstelling tot gekocht], m. (-olen), aanduiding voor een neger in het Caribisch Gebied en Suriname.

Oorspronkelijk werd de term creool in ZuidAmerika en het Caribisch Gebied alleen gebruikt voor daar geboren blanken, daarna ook voor daar geboren afstammelingen van geïmporteerde dieren en geïmporteerde negerslaven. In 1770 was de term in deze laatste betekenis reeds gemeengoed geworden in Suriname, als tegenstelling tot de in Afrika geboren en als slaaf over zee aangevoerde negers. Daar waar het aantal negers het aantal blanken ging overtreffen (Noord-Brazilië en het Caribisch Gebied), begon creool steeds meer te slaan op de groep ‘autochtone’ negers, al dan niet met blanken vermengd. Daar waar het blanke bevolkingselement de meerderheid behield (Zuid-Amerika) bleef creool de oorspronkelijke betekenis houden van in het land geboren blanke, die minder rechten en een geringere sociale status bezat dan de uit Spanje of Portugal afkomstige blanken. In Suriname, waar sedert het midden van de 19e eeuw, door het afschaffen van de slavernij, een grote immigratie vanuit Azië plaatsvond, werd creool tot exclusieve aanduiding voor de groep negers en kleurlingen, ter onderscheiding van de groepen van Aziatische oorsprong. De term raakt steeds meer ingeburgerd als alternatief voor het door racisme beladen woord neger.

< >