Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-07-2019

concessie (koncessie)

betekenis & definitie

[➝Lat. concedere, afstaan], v. (-s),

1. vergunning van overheidswege (met uitsluiting van anderen) tot de aanleg van werken of het verrichten van diensten van openbaar nut; vergunning tot ontginning van gronden, om er naar petroleum te boren, ertsen uit te delven enz., vandaar: stuk land waarvoor men een exploitatievergunning heeft van overheidswege (e);
2. nederzetting van vreemdelingen in een gebied dat eigendom blijft van het land waarin dat gebied ligt (e);
3. het gedeeltelijk toegeven aan de eisen van de tegenpartij; punt waarop men toegeeft: concessies doen.

(e)geschiedenis. Concessies waren in bepaalde niet-Europese landen de aangewezen vestigingsplaatsen voor vreemdelingen. In China stond de staat in de 19e eeuw nl. bepaalde gebieden in eeuwigdurende erfpacht af aan Europese mogendheden, die het dan via hun consuls onderverhuurden aan eigen onderdanen of buitenlanders. Zulke eigen concessies hadden Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en Rusland tot de Eerste Wereldoorlog, Engeland, Frankrijk, Japan en Italië tot de Tweede Wereldoorlog, in o.a. Tientsin en Hankou. litt. J.Escarra, Le régime des concessions étrangères en Chine (in: Ree. des Cours de l’Ac. de droit internat. 27, 1929).

mijnbouw. Tot in de 18e eeuw behoorde de ondergrond aan de eigenaars van het grondoppervlak en moest een mijnexploitant de rechten van de grondbezitters kopen. Onder invloed van de Napoleontische codex heerst nu bij de meeste staten de opvatting dat de ondergrond aan de volksgemeenschap behoort, en dat de ontginningsrechten (beneden b.v. 10 m) door de staat voor lange duur aan private personen of maatschappijen vergund worden, die ofwel de afzetting ontdekt hebben, of blijk geven over de nodige financiële en technische middelen te beschikken om de uitbating op rationele wijze door te voeren. Aan de concessieverlening worden bepaalde voorwaarden gesteld, zoals een maximumtermijn om tot ontginning over te gaan, het eerbiedigen van de mijnreglementering, en uitbetaling van vergoedingen aan de eigenaars van de bovengrond.