(composteerde, heeft en is gecomposteerd), het bereiden van meststof (een compost) uit plantaardige en dierlijke afvalstoffen.
Composteren is het boven de grond, langs microbiële weg, versneld voorverteren van volumineuze afvalprodukten van organische oorsprong, om hieruit een hygiënisch betrouwbaar, homogeen, humusrijk en bodemverbeterend middel te bereiden van goede kwaliteit. Voor het bereiden van compost kunnen alle voor de plantengroei niet-giftige en hoofdzakelijk plantaardige en dierlijke afvalstoffen worden benut. Eventueel dienen zij voor, tijdens of na het composteren te worden ontdaan van onbruikbare bestanddelen (glas, metalen, botten, grove materialen). Gebruikt worden alle soorten plantaardig afval, mestsoorten, faecaliën, slachtafval, huis- en straatvuil, fruitpulp, veren, bloed, papier, enz. Hieraan kunnen toegevoegd worden as, kalk, kunstmest, aarde, turfstrooisel, klei, composterings-, hormoon- en vitaminepreparaten. De drie laatstgenoemde preparaten worden bij bepaalde alternatieve landbouwmethoden voorgeschreven. Het nuttig effect van deze preparaten heeft men echter niet kunnen aantonen.
Bij een goed verlopende compostering kan de temperatuur tot 70 °C oplopen, waarbij alle schadelijke organismen en onkruiden worden vernietigd. De composteringsduur varieert van twee weken tot zes maanden, al naar het toegepaste systeem.
Vooral na de Tweede Wereldoorlog is grote belangstelling ontstaan voor het composteren van stadsvuil al of niet gemengd met rioolslib. Oorspronkelijk werd stadsvuil, gemengd met faecaliën, algemeen als meststof gebruikt; daaraan kwam echter een eind door de intrede van kunstmest. Het is echter gebleken dat composteren in de praktijk geen totale oplossing voor het afvalprobleem biedt. Door de wijziging in de samenstelling van de stedelijke afvalstoffen en de toegenomen hoeveelheid bedrijfs- en industrie-afval, kan slechts 40-50 % ervan (afhankelijk van de samenstelling van het vuil en de methode) in compost omgezet worden.
Er komen in Nederland in principe twee compostbereidingsmethoden voor:
1. Eerst verwerken van het afval volgens het rasp- of Dano-systeem (afb.) en vervolgens vergisten.
2. Het Van Maanen-systeem (afb.), waarbij het vuil eerst vergist wordt en verder verwerkt tot compost. Deze methode, die door de nv Vuil Afvoer Maatschappij (VAM) in Wijster en Mierlo wordt toegepast, vraagt een groot verwerkings- en opslagterrein en een vrij geïsoleerde ligging. De dikwijls bij dit systeem behorende lange vuiltransporten en de hieraan verbonden kosten maken deze verwerkingsmethode voor de grotere steden niet aantrekkelijk. Men streeft ernaar deze verwerkingsmethode betere kansen te geven, door meer aandacht te gaan besteden aan het hergebruik van afvalstoffen.
In België worden alleen het Dano-systeem en enkele varianten daarvan toegepast.
Litt. Vuilverwerking (Blauwe reeks no. 37, Vereniging van Ned. gemeenten 1964).
