Carton de Wiart, graaf Henri (Henry), Belg. politicus en schrijver, *31.1.1869 Brussel, ✝ 6.5.1951 Brussel. Carton was in 1891 medeoprichter van het Brusselse dagblad L’Avenir social (vanaf 1895 La Justice sociale), orgaan van de christen-democratische ‘Jeune droite’.
In 1896 werd Carton volksvertegenwoordiger van Brussel; hij bleef dit tot zijn dood.Als minister van Justitie (1911-18) bracht hij in 1912 de Wet op de Kinderbescherming tot stand. In 1918 werd hij minister van Staat. Van 1920-21, tijdens de tweede grondwetsherziening, was hij eerste minister en minister van Binnenlandse Zaken, van 1932—34 minister van Sociale Voorzorg en Volksgezondheid, van 1949—50 minister zonder Portefeuille en in 1950 minister van Justitie.
Carton droeg veel bij tot de oprichting van de Raad van State (1946) en tot de invoering van het vrouwenstemrecht voor de Kamers (1948); in de koningskwestie was hij een verdediger van de rechten van Léopold lil. Ook op het gebied van de buitenlandse politiek was Carton zeer actief, o.m. als permanent afgevaardigde bij de Volkenbond, als voorzitter van de Interparlementaire Unie en van de Hoge Raad van de Belg.-Luxemburgse Economische Unie (BLUE). Behalve als staatsman werd Carton ook bekend als letterkundige en historicus.
Werken: La cité ardente (1904), Les vertus bourgeoises (1910), Marguerite d’Autriche (1935), Souvenirs littéraires (1939), Les cariatides (1942), Beernaert et son temps (1945), Souvenirs politiques (1948).LITT. G.Hoyois, H.Carton de Wiart et le groupe de ‘La Justice sociale’ (1931); P.Nothomb, H.Carton de Wiart; G.M.Culot, Bibliogr. de H.Carton de Wiart (beide in: Ann. de l’Acad. royale de langue et litt. franç., 1956), L.de Lichtervelde, H.Carton de Wiart (in: Ann. de l’Acad. roy. de Belg., 1956).
