de oranjerode ster a in het sterrenbeeld Orion (a = 5h45, S = 7°, schijnbare helderheid 0m,92). De naam werd gegeven door de Arabieren; misschien was de oorspronkelijke naam Yad-al-Jawza, hetgeen ‘voorpoot van het schaap’ betekent.
Toen werd het gehele sterrenbeeld met een schaap vergeleken; later zag men er een mythologische figuur in waaruit Orion ontstond.Volgens een andere uitleg zou het de Engelse verbastering zijn van het Arabische Ibt-al-Djauza, dit is ‘oksel van de reus’. Betelgeuze is een pulserende rode reus. De pulsatieperiode en de corresponderende periode in helderheid bedragen enkele honderden dagen. Ze behoort tot de semi-regelmatig veranderlijke sterren.
De diameter varieert hierbij van 300 tot 540 zonsstralen (gemeten met een interferometer). De oppervlaktetemperatuur is ongeveer 3100 K. De dichtheid is zeer klein, ongeveer 10 miljoen maal kleiner dan die van water. De ster is van spectraaltype M2 en staat op een afstand van 200 lichtjaar.
betelnoot v./m. (noten), pinangnoot, het uit de vrucht genomen zaad van de betelpalm.
De betelpalm, Areca catechu, wordt in geheel Zuid- en Zuidoost-Azië algemeen geteeld. De noten worden gekauwd als genotmiddel; het speeksel wordt dan rood gekleurd. Meestal wikkelt men stukjes noot in een blad van betel (sirih, Piper betle) en doet er wat gebluste kalk bij (sirihpruim). Soms wordt bovendien ingedikt extract van gambirblad, kardamom of kruidnagel toegevoegd.
