[Lat.], o. (-nalen, -nalia), oorspronkelijk een geheime eredienst, vnl. door vrouwen gevierd, ter ere van Dionysos (Bakchos, Lat.: Bacchus) en in het begin van de tweede eeuw v.C. uit Campanië binnengedrongen in Rome.
De bacchanalia, die gepaard gingen met uitspattingen, leidden in 186 v.C. tot een proces, dat door Livius uitvoerig wordt beschreven. Het merendeel der 7000 beklaagden werd ter dood veroordeeld, terwijl de bacchanalia werden verboden. Het desbetreffende senaatsbesluit is in een inscriptie bewaard. Toch kwamen later de bacchanalia en Bacchusmysteriën weer op. Zij waren in de eerste eeuwen n.C. zeer verbreid, naar o.a. blijkt uit muurschilderingen in Pompeii en op sarcofagen. Later noemt men losbandige zwelgerijen in het algemeen bacchanalia.
LITT. D.W.L.van Son, Livius’ behandeling van de bacchanalia (1960).
