Aerssen (1572-1641) - Aerssen, François van of d’, sedert 1612 heer van Sommelsdijk, Ned. diplomaat, *1572 Brussel, ✝27.9.1641 ’s-Gravenhage; zoon van 1Cornelis. In 1594 in dienst van Du Plessis-Mornay, kwam via hem aan het Franse hof, waar hij in 1598 agent en later gezant was, door Hendrik IV in de adelstand verheven. Hij was vertrouwensman van Oldenbarnevelt, maar koos in de Bestandskwestie de zijde van Maurits, wiens raadsman hij werd. Na de dood van Hendrik IV mengde hij zich in de intriges tegen Maria de Medici en kreeg hij op verlangen van de Franse regering in 1614 ontslag.
Na de terechtstelling van Oldenbarnevelt kreeg Aerssen, die door aankoop van de heerlijkheid Sommelsdijk lid der Hollandse ridderschap was geworden van 1619-23 grote invloed op de buitenlandse politiek van de Republiek. Hij werd in 1620 gezant te Venetië, bracht in 1625 het verbond met Karel I tot stand en had een groot aandeel in het verdrag van 1635 met Frankrijk. Hij bevorderde het huwelijk tussen Willem II en Maria, de dochter van Karel I. Uitgave: Lettres inédites de François d’Aerssen à Jacques Valcke, trésorier de Zélande 1599-1603 (door A. Noaillac, 1908).
LITT. R.Fruin, Verspr. Geschr. IX (1904); S.Barendrecht, François van Aerssen (diss. 1965).
