een belastingvorm waarbij personen met een laag of geen inkomen een basisbedrag ontvangen. Het is een volgens dezelfde maatstaven als bij de ‘gewone’ belastingheffing berekende inkomensoverdracht, maar dan ‘omgekeerd’, van de overheid naar burgers.
Deze belastingvoorziening kan dienen als vervanging van sociale uitkeringen en geldt voornamelijk voor minder validen en werklozen, die in dat stelsel een bedrag ontvangen in de orde van grootte van het minimumloon. Heeft de ontvanger inkomsten uit andere bronnen, dan worden deze van het basisbedrag afgetrokken. In Nederland heeft dit stelsel gegolden onder de Noodwet Ouderdomsvoorziening (de zgn. Noodwet-Drees), die van 1948-56 van kracht was. Dit vrij grove systeem is daarna vervangen door het uitgebreide systeem van sociale voorzieningen. In België is het in 1969 juist ingevoerd, speciaal voor bejaarden en minder validen.
